با انواع جرایم مالیاتی آشنا شوید راه‌های بخشودگی آن‌ها راآموزش ببینید

جرایم مالیاتی عملکردی

جرایم مالیاتی که ناشی از عدم انجام تکالیف مالیاتی هستند، شامل مواردی مانند عدم تسلیم به موقع اظهارنامه، پرداخت نکردن مالیات در زمان مقرر، پنهان کردن درآمد واقعی و اعلام هزینه‌های غیرواقعی می‌شود. این نوع جرایم تأثیر قابل‌توجهی بر میزان مالیات عملکرد مودیان مالیاتی دارند. در قوانین مالیاتی، میزان بخشودگی جرایم بسته به سال یا دوره عملکرد مالیاتی متفاوت است. به‌عنوان مثال، در سال ۱۴۰۰، اگر مودیان مالیاتی بدهی خود را پرداخت کنند یا ترتیبی برای پرداخت آن در نظر بگیرند، امکان بخشودگی تا سقف ۱۰۰ درصد از جرایم مالیاتی وجود دارد.

این سیاست‌های بخشودگی با هدف ترغیب مودیان به پرداخت به‌موقع و شفاف مالیات‌های خود طراحی شده‌اند. بخشودگی جرایم مالیاتی به مودیان کمک می‌کند تا بدهی‌های مالیاتی خود را بدون نگرانی از جریمه‌های سنگین مدیریت کنند. این رویکرد نه تنها به بهبود روابط بین مودیان و سازمان امور مالیاتی کمک می‌کند، بلکه باعث افزایش درآمدهای دولتی و کاهش فرار مالیاتی نیز می‌شود. علاوه بر این، این بخشودگی‌ها می‌توانند به تقویت شفافیت و اعتماد عمومی به نظام مالیاتی و تشویق به رعایت قوانین مالیاتی کمک کنند

جریمه عدم پرداخت مالیات در مهلت قانونی

اگر مالیات خود را در زمان مقرر پرداخت نکنید، مشمول جریمه تأخیر خواهید شد. طبق قوانین مالیاتی، برای هر ماه تأخیر در پرداخت مالیات، باید ۲.۵٪ از مبلغ مالیات به‌عنوان جریمه دیرکرد به اداره مالیات پرداخت کنید. این جریمه به‌طور پیوسته برای هر ماه تاخیر محاسبه می‌شود و به مبلغ مالیات شما افزوده خواهد شد.

مجازات بابت عدم ارسال اظهارنامه مالیاتی

همانطور که پیش‌تر اشاره شد، برخی از جرایم مالیاتی قابل بخشش هستند و برخی دیگر به هیچ وجه بخشوده نمی‌شوند. عدم ارسال اظهارنامه مالیاتی یکی از تخلفاتی است که مشمول بخشودگی نمی‌باشد. اظهارنامه مالیاتی در حقیقت همان گزارش عملکرد مالی شما است که شامل محاسبه درآمد، سود، زیان و هزینه‌ها در پایان هر سال می‌شود و باید آن را به سازمان امور مالیاتی ارائه دهید.

تمام مودیان مالیاتی، اعم از اشخاص حقیقی یا حقوقی، موظفند اظهارنامه خود را از طریق سامانه الکترونیکی مالیاتی به آدرس www.tax.gov.ir ارسال کنند. طبق ماده ۱۹۲ قانون مالیات‌های مستقیم، چنانچه اظهارنامه مالیاتی در موعد مقرر ارسال نشود، تخلفی صورت گرفته و مشمول جریمه غیرقابل بخشش خواهید شد. برای شرکت‌ها (اشخاص حقوقی) این جریمه ۳۰ درصد مالیات تعیین شده و برای سایر صاحبان مشاغل، جریمه ۱۰ درصد خواهد بود. بنابراین، به منظور جلوگیری از این جریمه‌های سنگین، ضروری است که همه مودیان مالیاتی در موعدهای تعیین‌شده نسبت به تکمیل و ارسال اظهارنامه خود اقدام کنند.

هزینه‌های غیر واقعی و درآمدهای کتمان‌شده و جرایم مالیاتی ناشی از آن‌ها

ممکن است برخی افراد یا شرکت‌ها هنگام تنظیم اظهارنامه مالیاتی خود تمایل به پنهان کردن بخشی از درآمد یا اعلام هزینه‌های غیر واقعی داشته باشند. هزینه‌های غیر واقعی به هزینه‌هایی اطلاق می‌شود که به طور جعلی و غیرواقعی در دفاتر مالی ثبت شده‌اند، در حالی که هیچ‌گونه فعالیت مالی یا اقتصادی برای آن‌ها وجود ندارد. چنین اقداماتی می‌تواند منجر به عواقب جدی از جمله جریمه‌های سنگین مالیاتی شود. طبق ماده ۱۹۲ قانون مالیات‌های مستقیم، در صورت پنهان کردن درآمد یا اعلام هزینه‌های جعلی، فرد یا شرکت مشمول جریمه‌های غیرقابل بخشش خواهد شد. برای اشخاص حقوقی این جریمه معادل ۳۰ درصد از مالیات بر درآمد محاسبه می‌شود، در حالی که برای اشخاص حقیقی این جریمه به ۱۰ درصد کاهش می‌یابد. همچنین، این تخلفات موجب محرومیت از استفاده از معافیت‌های مالیاتی نیز خواهد شد

جریمه عدم پرداخت مالیات قطعی

پس از اینکه اظهارنامه مالیاتی خود را تحویل دادید، یک برگه تشخیص مالیاتی برای شما صادر می‌شود. شما تا ۳۰ روز فرصت دارید که به این تشخیص اعتراض کنید. اعتراض شما در هیئت حل اختلاف مالیاتی بررسی خواهد شد و رأی نهایی این هیئت به‌عنوان مبلغ مالیات قطعی شما در نظر گرفته می‌شود. در صورتی که طی این ۳۰ روز نسبت به مبلغ تعیین‌شده اعتراض نکنید، این مبلغ به‌طور خودکار به‌عنوان مالیات قطعی شما ثبت خواهد شد. اگر مبلغ مالیات قطعی را پرداخت نکنید، ممکن است با محدودیت‌هایی روبه‌رو شوید، مانند ممنوع‌الخروج شدن، مسدود شدن حساب‌های بانکی و همچنین ملزم به پرداخت جریمه‌ای معادل درصدی از مبلغ مالیات مقرر شوید.

جریمه برای عدم ارائه ترازنامه و صورت سود و زیان

یکی دیگر از تخلفاتی که ممکن است به جریمه‌های مالیاتی منجر شود، عدم ارائه ترازنامه و صورت سود و زیان است. ترازنامه و صورت سود و زیان دو سند مالی حیاتی هستند که وضعیت مالی شرکت را نشان می‌دهند. ترازنامه وضعیت دارایی‌ها، بدهی‌ها و سرمایه شرکت را ثبت می‌کند، در حالی که صورت سود و زیان نشان‌دهنده عملکرد مالی شرکت در طول یک دوره معین است. ارسال به‌موقع این اسناد به سازمان مالیاتی ضروری است. طبق ماده ۱۹۳ قانون مالیات‌های مستقیم، اگر مودیان از ارسال ترازنامه و صورت سود و زیان خودداری کنند، به پرداخت جریمه‌ای معادل ۲۰ درصد از مالیات بر درآمد خود محکوم خواهند شد. علاوه بر این، طبق تبصره این ماده، اگر در دوره‌های معافیت مالیاتی، این اسناد ارسال نشود، مودی نمی‌تواند از هیچ‌گونه معافیتی استفاده کند.

جرایم مالیاتی ناشی از اعلام درآمدهای غیر واقعی

مودیان مالیاتی موظف هستند درآمدهای واقعی خود را در اظهارنامه مالیاتی خود اعلام کنند. در صورتی که سازمان امور مالیاتی متوجه شود که درآمدهای اعلام‌شده در اظهارنامه با درآمد واقعی تفاوت دارند، فرد یا شرکت از معافیت‌های مالیاتی محروم و مشمول جرایم سنگین خواهد شد. طبق ماده ۱۹۴ قانون مالیات‌های مستقیم، اگر اختلاف بین درآمد واقعی و درآمد اظهارشده بیش از ۱۵ درصد باشد، علاوه بر پرداخت مالیات، مودی تا سه سال بعد از ابلاغ مالیات قطعی، از تمام تسهیلات و معافیت‌های مالیاتی بی‌بهره خواهد ماند.

جرایم مالیاتی برای مدیران شرکت‌ها

مدیران شرکت‌ها نیز از مسئولیت‌های خاصی در زمینه مالیات بر درآمد برخوردار هستند. طبق ماده ۱۹۵ قانون مالیات‌های مستقیم، مدیران شرکت‌ها موظف‌اند اظهارنامه مالیاتی شرکت خود را در موعد مقرر تسلیم کنند. در صورتی که مدیر شرکت از ارائه اظهارنامه مالیاتی یا ارسال اظهارنامه نادرست خودداری کند، پس از انحلال شرکت موظف است جریمه‌ای معادل ۲ درصد از سرمایه شرکت را پرداخت کند. این جریمه‌ها می‌تواند در صورت تخلف عمدی و با هدف فرار مالیاتی، افزایش یابد

جریمه برای مدیران تصفیه

در صورتی که شما به عنوان مدیر تصفیه شرکت مشغول به کار باشید، باید توجه ویژه‌ای به نحوه رسیدگی به امور مالیاتی داشته باشید. بر اساس ماده ۱۹۶ قانون مالیات‌های مستقیم، در صورتی که قبل از تصفیه کامل امور مالیاتی و تأمین مالیات‌های معوقه (مطابق با ماده ۱۱۸ این قانون)، دارایی‌های شرکت یا شخص حقوقی را میان سهامداران تقسیم کنید، مشمول جریمه مالیاتی خواهید شد. جریمه این تخلف معادل ۲۰ درصد از میزان مالیات‌های مورد نظر است. بنابراین، برای جلوگیری از این جریمه، ضروری است تا زمانی که امور مالیاتی شرکت به‌طور کامل تسویه نشده است، هیچ‌گونه تقسیم دارایی صورت نگیرد.

جریمه برای عدم ارسال لیست حقوق و دستمزد و قراردادهای پیمانکاری

یکی دیگر از تخلفات رایج در امور مالیاتی مربوط به ارسال به موقع لیست حقوق و دستمزد کارکنان و اطلاعات قراردادهای پیمانکاری است. طبق ماده ۱۹۷ قانون مالیات‌های مستقیم، در صورتی که مودی موظف به ارسال فهرست حقوق و دستمزد یا قراردادهای پیمانکاری باشد و این اطلاعات را به موقع ارسال نکند یا اطلاعات نادرست به سازمان امور مالیاتی ارائه دهد، جریمه‌ای برای او در نظر گرفته می‌شود. جریمه عدم ارسال لیست حقوق و دستمزد معادل ۲ درصد از مبلغ حقوق و دستمزد پرداختی است. همچنین برای عدم ارسال اطلاعات قراردادهای پیمانکاری، جریمه معادل ۱ درصد از مبلغ کل قرارداد اعمال می‌شود.

جرایم مالیات‌های تکلیفی

مالیات‌های تکلیفی نوعی از مالیات هستند که بر عهده شخص پرداخت‌کننده اصلی نیست، بلکه شخص ثالث موظف به پرداخت آن‌هاست. این مالیات‌ها شامل مالیات بر حقوق، مالیات اجاره ملک، مالیات حق‌الوکاله و مالیات از مضاربه می‌شود که مالیات بر حقوق، شناخته‌شده‌ترین نوع آن است. طبق ماده ۱۹۹ قانون مالیات‌های مستقیم، در صورتی که مالیات‌های تکلیفی پرداخت نشوند، جریمه‌ای معادل ۱۰ درصد از مبلغ مالیات تعیین‌شده برای آن دوره اعمال می‌شود و به ازای هر ماه تأخیر در پرداخت، ۲.۵ درصد به میزان جریمه افزوده خواهد شد. بنابراین، برای جلوگیری از این جریمه‌ها، پرداخت به موقع مالیات‌های تکلیفی ضروری است.

جرایم مالیاتی برای دفاتر اسناد رسمی و سردفتران

دفاتر اسناد رسمی و سردفتران نیز مسئولیت‌هایی در قبال مالیات‌های خود دارند که در صورت تخلف، مشمول جریمه‌های مالیاتی می‌شوند. طبق ماده ۲۰۰ قانون مالیات‌های مستقیم، در صورتی که سردفتران اسناد رسمی از انجام تکالیف مالیاتی خود سر باز زنند، علاوه بر مسئولیت تضامنی برای پرداخت مالیات‌ها، جریمه‌ای معادل ۲۰ درصد از مالیات‌های پرداخت‌نشده به آن‌ها تعلق می‌گیرد. در صورتی که این تخلف تکرار شود، سردفتران ممکن است به مجازات حبس تعزیری درجه شش محکوم شوند. این امر اهمیت انجام وظایف مالیاتی را برای دفاتر اسناد رسمی و سردفتران به شدت افزایش می‌دهد

عدم ارسال اظهارنامه مالیات ‌بر درآمد اجاره

اگر ملکی را اجاره داده‌اید و از آن درآمد کسب می‌کنید، شما مشمول مالیات بر اجاره می‌شوید. در صورتی که اظهارنامه مالیاتی مربوط به درآمد حاصل از اجاره را در مهلت تعیین‌شده ارسال نکنید، موظف به پرداخت جریمه‌ای معادل ۱۰٪ از مبلغ مالیات خواهید بود. این جریمه غیرقابل بخشش است و باید به‌طور کامل پرداخت شود.

جرایم مالیاتی موضوعی؛ تخلف در موضوعات خاص مالیاتی

جرایم مالیاتی مرتبط با تخلفاتی در زمینه‌هایی مانند مالیات بر ارزش‌افزوده، مالیات بر املاک، مالیات بر ارث و وصیت، و مالیات بر تراکنش‌های بانکی، از جمله موضوعات پیچیده در حسابداری مالیاتی هستند. این جرایم، بسته به شرایط مختلف، میزان بخشودگی متفاوتی دارند.

برای نمونه، طبق ماده ۱۶۹ قانون مالیات‌های مستقیم، اگر فردی مشمول مالیات نباشد و تمام بدهی‌های مالیاتی قطعی‌شده خود را در سال مربوطه پرداخت یا ترتیبی برای پرداخت آن‌ها اتخاذ کند، می‌تواند تا ۱۰۰ درصد از جرایم مالیاتی خود را ببخشد. این مثال نشان می‌دهد که قوانین مالیاتی به شرایط هر فرد بستگی دارد و می‌توانند تأثیر زیادی بر وضعیت مالیاتی او بگذارند.

آموزش حسابداری مالیاتی به افراد این امکان را می‌دهد که به‌طور دقیق‌تر قوانین مالیاتی را درک کرده و از آن‌ها برای کاهش میزان مالیاتی که باید پرداخت کنند، بهره‌برداری کنند. این آموزش‌ها نه‌تنها شامل مباحثی چون تعریف و انواع مالیات و نحوه محاسبه آن‌ها است، بلکه به بررسی جرایم مالیاتی و نحوه بخشودگی آن‌ها نیز پرداخته می‌شود، که می‌تواند به بهبود وضعیت مالیاتی افراد کمک کند